Günümüzde çocuk ve gençler zamanlarının çoğunu internette geçiriyor. İnternetin kontrolsüz kullanımı onların; şiddet, porno, kumar gibi içeriklere hızla ulaşmasına, siber suçlara, siber zorbalığa maruz kalmasına neden oluyor. Yani aslında onlar yaşları gereği çok kolay ulaşmaması gereken “değişen dünyanın kirli yüzü” ile çok sık karşılaşıyor. Bu da anksiyeteden intihara ve bağımlılığa kadar pek çok psikolojik sorunu beraberinde getiriyor.
Fakat onlar bu problemleri yaşarken, yaşadıkları şeyin ne olduğunu fark edemiyor.
Çocuk ve gençler, yaşadığı şeyi tanımlayamadığı için bu durumla nasıl başa çıkacağını da bilmiyor, giderek kendini soyutluyor, yalnızlaşıyor.

Yalnızlaşma iki şekilde yaşanıyor; internette çok fazla zaman geçirerek ve etrafındaki insanların (arkadaş, aile vs.) onu anlamayacağını düşünerek… Dolayısıyla bu sorunları yaşayan çocuk ve gençlerin öncelikle fark edilmeye ve sonrasında yalnız olmadığını bilmeye ihtiyacı var. Çünkü psikolojik problemleri çözmeye başlamadaki en büyük etkenlerden biri, kişilerin “yalnız olmadığını” hissetmesi.

Biz de bu nedenle Üsküdar Üniversitesi ve NPİSTANBUL Beyin Hastanesi olarak 10 Ekim Dünya Ruh Sağlığı Gününde herkesi çocuk ve gençlerin yaşadığı sorunları fark etmeye, onların yanında olduğumuzu hissettirmeye çağırıyoruz.

Siz de fark edin, onları yalnız bırakmayın.
#onuyalnızbırakma

Aileler bu tavsiyelere dikkat!

Doç.Dr. Onur Noyan, bireysel olarak alınacak önlemlerle birlikte ulusal olarak da bazı önlemler alınması gerektiğini vurgulayarak ailelere şu tavsiyelerde bulundu:

“Evde başlayan önlemler, okulda devam etmeli ve internet kullanımının kontrolü devlet birimlerince denetlenmelidir. Aileler tarafından öncelikle çocuklarıyla sağlıklı iletişim kurulması sağlanmalı, ergenlere saygı duyulduğu aile içinde hissettirilmeli, duygu ifadesine izin verilerek ergenin paylaşımlarda bulunması sağlanmalıdır. İnternet ve telefon kullanımı konusunda ergenlere model olunmalı, çocukların sakinleştirilmesi için internet kullanılmamalı, şiddet içeren film ya da oyunlar oynamasına izin verilmemelidir. Bunun yanı sıra girilen internet siteleri takip edilmeli, bilgisayar tüm aile bireylerinin görebileceği bir ortamda bulunmalıdır.”

Siber zorbalığa maruz kalan bir çocuğun bu durumu ailesi ile paylaşması gerektiğini de ifade eden Doç.Dr. Onur Noyan, “Ailesi ile paylaşmıyorsa, aile buradaki sorunu gidermek için bir uzmandan destek almalıdır. Paylaştığı anda suçlamadan, yargılamadan durumu anlamaya çalışmalı, sonra empati göstererek bu sorundan nasıl kurtulabileceği üzerine birlikte düşünülmelidir. Eğer çocuktaki etkilenme derecesi yüksekse zaman kaybetmeden psikososyal destek alınmalıdır. Sorunun gittikçe büyüdüğü vakalarda hukuki süreç başlatılarak araştırma yapılmalıdır” diye konuştu.

Haberin devamı için: https://npistanbul.com/sanal-zorbalik-ergenleri-tehdit-ediyor

Aşırı internet kullanımı

Farkına varılsa düzeltilir!

Hatalı ve riskli kullanımın ortadan kaldırılması için önce farkındalığın sağlanması gerektiğini ifade eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Tehlikeli kullanım nedir? Örneğin araba kullanırken internet kullanıyorsunuz. Zararlı kullanım nedir? Kişi zararlı olduğunu bile bile ders çalışması gerekirken amacı dışında interneti kullanmaya devam ediyor. Bütün bunlar farkına varılırsa düzeltilebilir” dedi.

İnternet kullanımı, bilgisayar kullanımından fazla

Bağımlılığa ilişkin araştırmaların toplumda bilgisayar kullanımı ile internet kullanımı arasındaki farkı ortaya çıkardığını ifade eden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Türkiye’de yapılan bir çalışma var. Kadınlar ve erkekler arasında internet kullanımı 2018’de erkeklerde %80 oranında. Kadınlarda bu oran %70-65 civarında. Bilgisayar kullanımı ise daha az. Bilgisayar kullanımı erkeklerde %60 civarındayken kadınlarda bilgisayar kullanma oranı %50 civarında. Çalışma internet kullanımının bilgisayar kullanımından daha fazla olduğunu gösteriyor” dedi.

Haberin devamı için: https://npistanbul.com/asiri-internet-evlilik-bitiriyor

Çocuklar, ekranlarda ne izlemeli?

Üsküdar Üniversite Feneryolu Tıp Merkezi Uzm.Psk. Aynur Sayım’ın teknoloji kullanımı ile ilgili ailelere tavsiyeleri:

• TV, bilgisayar, tablet ya da akıllı telefonlarda çocuklarımızın izlediği her şey, onları olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebiliyor.
• Bu yüzden görev biz yetişkinlere düşüyor: onları, gelişimlerine katkıda bulunacak program ve oyunlara yönlendirmek.
• 2 yaş altı çocukları bir şekilde ekranlardan uzak tutun, henüz tanıştırmayın.
• 4-5 yaşlarında çocukları, okula hazırlık niteliğinde, alfabeyi, sayı saymayı, renkleri öğreten programlara yönlendirin. Yine bu durumda da vakit sınırını siz takip edin.
• 6-7 yaşlarında çocukları, paylaşmanın, adil olmanın öne çıkarıldığı programlara yönlendirin. Şiddetten kesinlikle uzak tutun.
• 8-9 yaşlarında çocukları, yine pozitif içerikli yayınlara yönlendirin. Sosyal medya, bu yaşlardaki çocukların ilgisini çekecektir. Bu yüzden, onların sosyal medya ile tanışmalarını olabildiğince erteleyin.
• 10-11 yaşlarında çocukları, karakterlerini zedeleyecek ve onlara çok ağır gelecek yayınlardan uzak tutun. Onlarla birlikte izlemeler yapın ve birbirinize ne anladığınızı anlatın.
• Eğer çocuğunuzun ekranda aşırı vakit geçirdiğini düşünüyor ya da ne yapacağınızı bilemiyorsanız, mutlaka bir uzmana danışın.
• Ekranlar, 2 yaşından büyük çocuklar için öğreticidir. Ancak sadece ebeveyn gözetimi altında. Onları çocukluktan çıkana kadar ekranlarla baş başa bırakmamalı; hangi kaynak ve programları kullanmaları gerektiği konusunda onları yönlendirmeliyiz.
• Ekranlar, 2 yaşından büyük çocuklar için doğru yönlendirme yaptığımız zaman kötü değildir. Ancak, ekran ve “gerçek hayat” arasında bir denge kurmamız ve bu dengeyi sürekli denetlemememiz gerekir. Sadece ekranda ve uzun süre vakit geçirmeleri, onların gelişimlerine zarar verir.
• Ekranlar, arka planda sürekli açık kalmamalıdır. Çocukların “gerçek ilişkilerden oluşan oyunlara” ihtiyacı olur. O esnada açık olan bir TV, onların bu oyun kalitesine zarar verebilir.
• Ekranlar, çocuğunuz için sizden daha iyi bir bilgi deposu değildir. Çocuklar, en çok güvendikleri gerçek kişileri örnek alarak büyür. Bu yüzden onlara yasaklar ve denetimler koyarken siz de buna uygun davranışlar sergileyin.

Çocuk ve ekranlar

Teknoloji; hepimizin yaşamında önemli yer kaplıyor, ama gerektiği ölçüde, yaşam kalitemizi yükseltme , iletişim, eğitim-öğretim, kolay bilgiye ulaşma anlamında şüphesiz vazgeçilmez, ama bağımlılık halinde kullanımı, çocuk-genç, hatta herkesin sosyal paylaşımlarını azalttığı gibi, içe yönelme, sanal bir dünyaya eğilim, gerçek sorun çözme becerilerinden yoksunluk, dikkat ve konsantrasyon , dolayısıyla öğrenme hızında yavaşlık ve sosyal ilişkilerde bozulmalara yol açabilmektedir. Oyunların duygusal boşalımı sağlayan yönünü gözardı edemeyiz, hafif derecede kullanıldığında çocuğun öfke ve saldırganlık duygularını boşaltması açısından faydalı olabileceği gibi, bu tür oyunlara fazlaca eğilimi ve hep bu tür oyunların seçilmesi de varolan bir psikiyatrik duruma işaret edebilmektedir.

Zamanının büyük kısmını ekran başında geçiren çocuk, sosyalleşemez, aile ve çevre ile yeterli ve sağlıklı bir iletişim kuramaz, dolayısıyla dil gelişimi, sosyal gelişimi, motor gelişimi, kısacası tüm alanlarda gelişimi yavaşlar ya da gerileme gösterir.Zihinsel fonksiyonları da yavaşlayabilir. Öğrenmesi yavaşlar, yaşam kalitesi düşer, birtakım psikiyatrik , psikolojik sorunlar da eklenebilir.5 yaş öncesi karşılıklı iletişim içeren oyunlar,evcilik, arabacılık, tamir , kukla , lego , grup oyunları ( saklambaç, ebelemece, sandalye kapmaca , yağ satarım vb..... ), ilkokul ve ergenlik döneminde de iletişim içeren oyunlar öncelikle seçilmeli, ayrıca ilgi alanlarına göre şiddet görüntüleri içermeyen, internet ortamında grup olarak değil de bireysel oynanan oyunlar, ebeveyn kontrolünde seçilmeli ve çocuğun günlük sorumlulukları yerine getirmesi koşuluyla belli sürelerde kullanılmalıdır.

Çocuklarımız bizimle oyun oynamak isterler ve bunu da genellikle dile getirirler.Bazı anne babalar oyun oynamayı sevmez, bu isteği reddeder ya da geçiştirir.Oysa ki çocuk, sana ihtiyacım var,seninle ilişki kurmak istiyorum, bu yolla ilişkimizi geliştirebiliriz demek istiyordur.

Bu nedenle aile oyun saatleri ve ayrıca çocukla birebir zaman saatlerinde, ebeveynin çocuğu ile  oyun oynamaya da yer vermesini istiyoruz ve biz de çalışmalarımızda oyunu hem bilgi toplama, hem de psikoterapinin içinde kullanıyoruz.

Bilgisayar oyunları doğru seçildiğinde ve yeteri kadar kullanıldığında,çocuk-gencin ses-ışık- hareket uyaranlarına verdiği cevaplar, sorun çözümü, hedefe ulaşmak için farklı yollar deneyimleme gibi tecrübeler edinmesine neden olması açısından zenginleştirici olabilmektedir.Fakat,  çocuğun, diğer kişilerle tek kurduğu iletişim yolu bu ise, yani sürekli sanal ortamda ise, bu durumda sosyal ilişki zorluğu var ya da oluşabilir gibi bir tehlike sözkonusu olabilmektedir.

Pek çok sosyal fobi vakalarında çocukların iletişim için bu yolu tercih ettiklerini görüyoruz.Çocuk, toplum içinde, grup içinde rahat davranamadığı , kendini sakladığı için, iletişim becerileri kısıtlı olduğu için bilgisayar oyunlarına yönelebiliyor, kendisine sanal bir dünya kuruyor ve bu bağımlılık haline gelince ; sadece yeme, tuvalet ihtiyaçlarını giderip bilgisayarın başından kalkmayan vakalar var...bu şekilde kendilerini sanal dünyada varediyorlar, varolduklarını hissediyorlar.

Bu önerilere kulak verin!

Doç. Dr. Onur Noyan, anne babalara önerilerini şöyle sıraladı:

• Aile içi iletişimi arttırmak için girişimlerde bulunmak
• Aile içi belli kurallar koymak
• Çocuğun ilgi alanları hakkında bilgi sahibi olmak ve bu alanlarda kendisiyle ortak paylaşımlarda bulunmak
• Madde ya da alkol kullanımıyla ilgili sağlıklı bilgiler edinmesini sağlamak, farkında olmadan yapılabilecek özendirici konuşmalardan kaçınmak
• Tutarlı mesajlar vermek, anne - babanın, kurallar ve uygulanışları hakkında fikir birliğinin olması
• Ergen çocuğunuzu suçlamamak, eleştirmemek, yargılamamak, öğüt vermemek
• Yeni sosyal alanlar oluşturmak
• Ergenle geçirilen kaliteli zamanı arttırmak (sinemaya gitmek, tiyatroya gitmek, satranç oynamak, sohbet etmek)
• Arkadaş grubuna alternatif olabilecek ortamlara sokmak (kurslar, hobi kulüpleri vs..)
• Aile içi iletişimi arttırmak ve aidiyet duygusunu hissettirmek
• Özgüvenini artıracak küçük sorumluluklar vermek
• Pozitif yönlerini ve davranışlarını desteklemek
• Kendi yeterliliğini göstermesine yardımcı olmak
• Ailece birlikte geçirilen zamanları arttırmak
• Aile içinde bir birey olduğunu fark ettirmek, alınacak kararlarda fikirlerini almak ve uygulamak
• Ev içi kuralların belirlenmesi ve kural ihlali sonucunda söylenen yaptırımların uygulanması
• Profesyonel yardım almak

Daha fazla bilgi için: https://npistanbul.com/bagimliligin-ilaci-bulundu

Çocuklar, ekranlarda ne izliyor?

TV, internet, sosyal medya ve diğerleri… Bu alanları en az bizim kadar çocuklar da kullanıyor.

Çocuklar bu mecralarda tanıdık-tanımadık herkesten çeşitli fotoğraf veya videolar görüp özenebiliyorlar.

Ekranlarda güvendikleri birilerinin içeriklerini gördüklerinde, yetişkinlerden daha fazla etkileniyorlar.

Çocuklar, ödüllendirilme beklentisi konusunda çok hassas. Yapılan beyin taramalarına göre, tıpkı yetişkinlerde olduğu gibi, çocuklarda da sosyal medya üzerinde beğenildikçe beynin ödül merkezi harekete geçiyor.

Ekranlarda aşırı vakit geçirmek çocukların sosyal çevrelerindeki etkileşimlerine zarar verebiliyor. Çocuklar gerçek etkileşimlerden uzaklaşabiliyor. Ayrıca bu aşırı kullanım, çocuklarda depresyon ve endişeye de yol açabiliyor.

Bunun çözümü basit: çocuklarımızla arkadaş olmak. Onları mümkün olduğunca hareket ettirmek, sokakla ve doğa ile tanıştırmak.

Eğer çocuğunuzun ekranda aşırı vakit geçirdiğini düşünüyor ve ne yapacağınızı bilemiyorsanız, mutlaka bir uzmana danışın.

İnternet Bağımlılığı Nedenleri Nelerdir?

İnternetin hayatımıza girmesiyle internet bağımlılığı ortaya çıkmıştır. Ancak kişinin teknoloji kullanımı üzerinde kontrolünün kaybolması ve teknolojiyi ölçüsüz kullanması çok ciddi zararlara sebep olmuştur.

İnternet ve teknoloji bağımlılığı diğer bağımlılıklarda olduğu gibi kişinin bağımlısı olduğu teknolojik ürüne ulaşamadığında ortaya çıkan yoksunluktur. İnternet bağımlılığı her yaşta ve her cinsiyet de görülür.

Erkeklerde görülme olasılığı kadınlara göre  2-3 kat daha fazladır. Kadınlar internette sohbet programında ve okuyarak zaman geçirirken erkekler ise daha çok savaş, şiddet, spor gibi oyunları tercih ettikleri görülmektedir. 

İnternet bağımlılığının toplumda görülme olasılığı %1.8 dir. Bu da internet bağımlılığının olduğunu kanıtlar ve tedavisinin oluşmasına olanak hazırlar.

İnternet bağımlılığı birçok hastalığı sebep veya neden olabilir. Örneğin; İnternette çok vakit geçiren bir bireyde depresyon ve sosyal fobi geliştirebilir. Ya da bu gibi patolojik rahatsızlıkları olan bir birey internete yönelip daha fazla zaman geçirip bu durumu bağımlılığa dönüştürebilir.

İnternet bağımlılığını incelediğimiz zaman internet kullanımı ile ilgili kriterler oluşturulmuştur. Kriterlerin 5 tanesini kendimizde görüyorsak patolojik internet bağımlısı olduğumuz düşünülmektedir.

İnternet Bağımlılığın Belirtileri Nelerdir?

İnternet bağımlılığı rahatsızlığının ortaya çıkmasında genelde aşağıda yazılan faktörler görülmektedir.

• Farkından olarak veya olmayarak çok fazla saat harcamak
• Gece geç saatlere kadar bilgisayar başında kalmak
• Bilgisayardan, telefondan uzak kalındığı zaman boşluktaymış gibi hissetmek.
• İnternette girebilmek için yemek yemeden dinlenmelerden arkadaşlarla vakit geçirmekten ödün vermek.

Çocuklara Aileler Nasıl Bir Yaklaşım Sergilemelidir?

İnternet bağımlılığı olan çocuklara anlayış göstererek onları sosyal aktivitelere yönlendirmeliyiz. Bu süreçte ebeveyn çocuklarıyla daha çok ilgilenmeli ancak bu çocuğu rahatsız etmemelidir. İnternet hakkında kuralları ve sınırları çocukla birlikte koymalıdır. Çocukla her zaman iyi bir iletişim halinde kalınmalıdır.

Nasıl Tedavi Edilir?

İnternet bağımlılığı tedavisi için ise hastanın öncelikle bu hastalığı bilmesi ve kabul etmesi gerekir. Bu süreçte ailenin ve yakın çevrenin desteği ve tutumu çok önemlidir. Tedavideki amaç internette geçirilen sürede neler yapıldığına bakılarak bunlara sebep olan nedenleri araştırıp sorunu en aza indirmek ya da ortadan kaldırmaya çalışmaktır